Các phương pháp xử lý khí sulfur dioxide SO₂ trong công nghiệp hiệu quả nhất hiện nay Việc xử lý khí sulfur dioxide SO2 (hợp chất của lưu huỳnh sulfur dioxide SO2) phát thải từ các nhà máy, xưởng công nghiệp là một vấn đề cấp thiết về môi trường và sức khỏe cộng đồng. SO₂ là chất khí gây kích ứng hô hấp, là tác nhân chính gây mưa axit, và ảnh hưởng tiêu cực đến cây trồng, vật nuôi, vật liệu xây dựng. Dưới đây là những phương pháp xử lý khí SO₂ hiệu quả nhất, đã và đang được áp dụng trong thực tế: I. Phương pháp hấp thụ (Absorption) – đây là phương pháp phổ biến nhất 1.1 Hấp thụ khí sulfur dioxide SO2 bằng dung dịch sữa vôi (Ca(OH)₂ loãng) Sữa vôi (Ca(OH)2) khi được trộn và phun vào tháp sấy khô và dùng khí thải từ lò đốt làm các chất cấp nhiệt. Hạt dung dịch khô dần trong khí thải, hấp thu khí SO2 và được thu lại trong thiết bị thu bắt bụi sau buồng phun. Phản ứng tương tự như trên, tạo kết tủa CaSO₃ – dễ loại bỏ bằng phương pháp lắng, lọc. SO2 + Ca(OH)2 → CaSO3↓ + H2O Ưu điểm: Nguyên liệu rẻ, dễ kiếm, thường dùng trong các hệ thống đá vôi – vôi (limestone-lime scrubbing). Thích hợp: Hệ thống xử lý khí thải quy mô lớn, liên tục. 1.2 Hấp thụ khí SO2 bằng dung dịch Xút - dung dịch kiềm (NaOH, Ca(OH)₂) Hiện nay có một vài ứng dụng trong nước dùng tháp phun kết hợp với tháp đệm lọc SO2 bằng dung dịch Xút (NaOH) thay cho dung dịch vôi. Với dung dịch này có thể tránh được nhược điểm của dùng vôi là bị nghẹt hệ thống phun dung dịch và chỉ hấp thụ SO2. Nhưng hệ thống này tốn khá nhiều Xút, và còn đòi hỏi là khí thải phải được làm nguội trước khi qua xử lý. Cơ chế: Cho khí SO₂ đi qua dung dịch kiềm, khí sẽ phản ứng và chuyển thành muối sunfit hoặc bisunfit tan trong nước. SO2 + 2NaOH → Na2SO3 + H2O SO2 + Ca(OH)2 → CaSO3 + H2O Ưu điểm: Xử lý nhanh, hiệu quả cao (lên đến 95–99%). Ứng dụng: Nhà máy hóa chất, nhà máy điện, lò nung, luyện kim. Lưu ý: Cần xử lý chất thải sau hấp thụ (muối sunfit) đúng cách. 1.3 Hấp thụ khí SO2 bằng dung dịch Soda Có thể thay dung dịch NAOH bằng dung dịch Soda để hấp thị khí SO2 ( lưu huỳnh dioxide SO2) Vậy ngoài những cách trên thì có rất nhiều cách xử lý khí SO2 do khoa học đưa ra dựa trên hóa học, cho nên bạn hãy chọn phương pháp cảm thấy phù hợp cho bạn để loại bỏ khí thải phù hợp nhất. II. Phương pháp oxi hóa + hấp thụ kết hợp. 2.1 Oxi hóa SO₂ thành SO₃, sau đó hấp thụ bằng H₂SO₄ Áp dụng trong sản xuất axit sunfuric (quy trình tiếp xúc). Sau khi oxi hóa SO₂ thành SO₃: 2SO2 + O2 (V2O5)→ 2SO3 SO₃ được hấp thụ trong H₂SO₄ để tạo oleum: SO3 + H2SO4 → H2S2O7 Ưu điểm: Tái sử dụng khí SO₂, tạo sản phẩm có giá trị kinh tế cao. Áp dụng: Trong nhà máy sản xuất H₂SO₄ từ SO₂. III. Hấp thụ (Adsorption) – Với vật liệu rắn 3.1 Dùng than hoạt tính hoặc zeolit SO₂ được hấp phụ trên bề mặt vật liệu rỗng, sau đó hoàn nguyên hoặc thiêu đốt để thu hồi SO₂. Ưu điểm: Phù hợp xử lý khí có nồng độ thấp, lưu lượng nhỏ. Hạn chế: Chi phí vật liệu cao, hiệu suất giảm khi hơi nước nhiều. IV. Phương pháp sinh học – Biotrickling filters Nguyên lý: Dùng vi sinh vật đặc biệt (vi khuẩn oxy hóa lưu huỳnh) để chuyển hóa SO₂ thành H₂SO₄ nhẹ. Yêu cầu tạo điều kiện ẩm, pH phù hợp, cung cấp oxy. Ưu điểm: Thân thiện môi trường, ít hóa chất, chi phí vận hành thấp. Hạn chế: Xử lý chậm, chỉ phù hợp khí có nồng độ thấp. V. Phương pháp khô – Dùng đá vôi khô hoặc vôi sống Cơ chế: Cho SO₂ tiếp xúc trực tiếp với CaO hoặc CaCO₃ ở nhiệt độ cao: CaO + SO2→ CaSO3 CaCO3 + SO2 → CaSO3 + CO2 Dạng này gọi là dry scrubbing. Ưu điểm: Không sinh nước thải. Thích hợp: Hệ thống lò đốt rác, nhà máy xi măng. Kết luận Việc xử lý khí sulfur dioxide SO2 không chỉ là yêu cầu bắt buộc theo luật môi trường, mà còn là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững của doanh nghiệp.
