Linh chi (nấm linh chi), có tên khoa học là Ganoderma lucidum, được sử dụng rất lâu đời nhằm hỗ trợ tăng cường sức khỏe, nâng cao tuổi thọ ở Trung Quốc, Nhật Bản và nhiều nước châu Á khác. Trong số các loại nấm có thể trồng được, linh chi là loại nấm có tính độc đáo nhất đó là “dược tính” chứ không phải là “giá trị dinh dưỡng”. Nhiều công trình nghiên cứu đã chứng minh tác dụng dược tính của linh chi: hạ đường huyết trong máu, tăng cường hệ thống miễn dịch, bảo vệ chức năng gan, kháng khuẩn, điều trị ung thư và nhiều hơn nữa. Theo hệ thống phân loại loài, chi Ganoderma có tổng cộng 219 loài, trong đó quan trọng nhất là loài Ganoderma lucidum P. với nhiều hình dạng, màu sắc khác nhau tùy thuộc vào vùng địa lý, “thân chủ” mà nấm ký sinh, khí hậu, thổ nhưỡng, v.v… Trên thế giới, nhiều phương pháp hiện đại được dùng để xác định và định danh loài Ganoderma lucidum P. như tái tổ hợp rDNA, khuếch đại DNA (PCR), khuếch đại độ dài đoạn đa hình (AFLP), v.v… nhằm chứng minh đúng chủng, đúng loài. Do nhu cầu sử dụng linhchi ngày càng cao, hiện nay, đa số các sản phẩm đều được sản xuất từ nấm trồng. Nếu được trồng và bảo quản tốt (đảm bảo điều kiện nhiệt độ, pH môi trường), linh chi trồng vẫn giữ được dược tính của nó. Các dạng sản phẩm trên thị trường hiện nay như: nhóm sản phẩm thô – chưa qua chiết xuất (nấm khô, bột nấm hoặc bào tử nguyên vẹn); hoặc sản phẩm dịch chiết (hoạt chất đã được chiết xuất và đóng gói thành các dạng dung dịch, cao lỏng, v.v…). VỀ THÀNH PHẦN Linh chi chứa khoảng 90% nước theo trọng lượng; 10% còn lại gồm 10-40% là protein, 2-8% là chất béo, 3-32% là chất xơ, 8-10% còn lại là vitamin, khoáng chất khác,… Các phân tử có hoạt tính sinh học của linh chi như: terpenoid, steroid, polyphenol, nucleotid, polysaccharid và các dẫn xuất của chúng (các thành phần chống oxy hóa, dinh dưỡng, bảo vệ tế bào, tăng các chu trình chuyển hóa, hạ đường huyết, kháng viêm, chống khối u,…). Protein của linh chi chứa nhiều acid amin thiết yếu và rất cần thiết như lysin, leucin,… Ngoài ra, tổng lượng acid béo không bão hòa (PUFA – đóng vai trò quan trọng trong cấu trúc màng tế bào và chuyển hóa sinh học) chiếm tỷ lệ cao trong thành phần chất béo cũng là giá trị quan trọng của Linh chi. a. Polysaccharid và peptidoglycan Polysaccharid và peptidoglycan là các hợp chất cao phân tử được tìm thấy ở tất cả các bộ phận của nắm linh chi (thân, sợi nấm, bào tử) có nhiều tác dụng sinh học: kháng viêm, hạ đường huyết, tăng cường miễn dịch. Một loại polysaccharia khác là Murein đã được chứng minh là có tác dụng kháng virus cũng được chiết xuất từ Linh chí. Polysaccharid thường được thu bằng cách chiết xuất với nước nóng. b. Triterpenoid Các triterpene được chiết xuất từ Linh chi gồm: Lanosterol, Ganoderic, Ganoderiol,… Các triterpenoid này được chiết xuất bằng các dung môi hữu cơ và được chứng minh có tác dụng hạ lipid máu, chống oxy hóa và được sử dụng như là một “thước đo” giá trị để so sánh các loại linh chi khác nhau. c. Các thành phần khác Linh chi chứa nhiều nguyên tố vi lượng và khoáng chất như phospho, silic, lưu huỳnh, kali, calci, magne,.. Đáng chú ý nhất là thành phần Germanium (Ge) được chứng minh có tác dụng kháng khối u, điều trị ung thư, chống oxy hóa,.. Các thành phần khác như protein, carbohydrat, chất xơ đóng góp giá trị dinh dưỡng và là các tác nhân giúp chống oxy hóa, tăng cường hệ thống miễn dịch.
